Przy wsparciu ze strony dorosłych polegającym na rozmowach o emocjach i lękach dziecka, wyjaśnieniu sytuacji i odpowiedzi na wszystkie zadane przez nie pytania, negatywne konsekwencje takiej sytuacji nie powinny być duże. Proszę pamiętać, że część dzieci, mimo wszystko, może potrzebować wsparcia terapeutycznego. Wskazywać może na to nagła zmiana zachowania polegająca na pobudzeniu, poddenerwowaniu czy widocznych trudnościach w koncentracji uwagi. Czasem może to być także wycofanie, apatia, utrata zainteresowania. W takich sytuacjach niezbędna jest pomoc terapeuty.
Maria Rotkiel

Przede wszystkim ROZMAWIAĆ. Nie powinniśmy unikać rozmów na takie tematy. Proszę mówić dziecku o tym, że jego smutek i zdenerwowanie są naturalne, że jest to trudna sytuacja i ma prawo tak się czuć. Proszę zapewniać dziecko, że tata i mama bardzo je kochają, mówić o wszystkich ważnych i pozytywnych zachowaniach – szczególnie ze strony rodzica, który się wyprowadził. Być może uda się Pani porozmawiać z rodzicem dziecka? Bardzo ważne jest to, żeby opiekun, z którym już nie mieszka, w przypadku obietnic zawsze dotrzymywał i stale zapewniał o swojej miłości.
Maria Rotkiel

Proszę jak najwięcej z nim rozmawiać. Wprost, otwarcie, starając się jednak używać pojęć, które przedszkolak rozumie. Dziecko musi czuć, że mimo wszystko jest kochane, że rodzic, który wyprowadza się z domu, nie znika na zawsze z jego życia. Istotne jest to, żeby przedszkolak miał pewność, że rozstanie rodziców nie jest jego winą, że ma prawo być smutny czy rozżalony. Nazywajmy emocje i rozmawiamy o nich.
Maria Rotkiel

Dziecko powinno czuć wsparcie ze strony dorosłych, niezależnie od jego zachowania. Proszę reagować wprost - mówić mu, że w ten sposób sprawia przykrość innym uczniom, ale jednocześnie poprosić o rozmowę po lekcjach. Wówczas można zapytać o przyczynę złości i porozmawiać o tym, jak inaczej można radzić sobie z trudnymi emocjami.
Maria Rotkiel

Proszę podkreślać, że jest coś, co martwi nas w zachowaniu dziecka, że jest to bardzo ważne i w wielu takich sytuacjach najlepszą pomocą jest rozmowa ze specjalistą. Można nazwać tą sytuację i wprost powiedzieć mamie, że nie powinien to być powód do wstydu, a dowód jej troski o dziecko.
Maria Rotkiel

Z takim dzieckiem trzeba dużo rozmawiać – uczyć go nazywania i rozróżniania emocji. Chłopiec może mieć problem z ich identyfikacją. Proszę śmiało używać konkretnych przykładów – „Kiedy tak się zachowujesz, wiem, że jesteś smutny/zdenerwowany/rozżalony etc.”. Warto pokazać dziecku przykłady innego odreagowywania złości. Jeśli to nie poskutkuje, być może chłopcu potrzebne będzie wsparcie specjalisty.
Maria Rotkiel

Warto uświadomić dziecko, że zależy nam na tym, aby poznać przyczynę jego zmartwień i pomóc mu. Proszę spróbować poprosić dziecko, żeby pomogło nam zrozumieć jego smutek. Prośba o pomoc jest w tym przypadku kluczowa. Zachęcam do używania zwrotów „czy możesz mi pomóc?”, „pomożesz mi kiedy odpowiesz na pytanie”, „to jest ważne”. Mam nadzieję, że uda się coś wskórać.
Maria Rotkiel

Nic na siłę. Czas zdecydowanie działa w takich przypadkach na korzyść. Można mówić dzieciom o tym, że zależy Pani na fajnych relacjach, ale jednocześnie rozumie, że jest to dla nich trudne, więc nie będzie Pani robić niczego „na siłę”. Warto aranżować atrakcyjne dla dzieci sytuacje, w których będziecie Państwo razem – wycieczki czy wspólne wyjścia do kina. Dzieci będą kojarzyć Panią wówczas z pozytywnymi sytuacjami. To pomaga.
Maria Rotkiel

Gdy dziecko reaguje lękiem na kontakt z dorosłymi, trzeba się upewnić, że jest ono bezpieczne. Często dzieci reagują tak na przemoc, również psychiczną. To bardzo niepokojący objaw, dlatego ważny jest wywiad środowiskowy – proszę porozmawiać z innymi dorosłymi, którzy mogą mieć kontakt z dzieckiem.
Maria Rotkiel

Proszę porozmawiać o tej sytuacji z mamą dziecka i uświadomić jej, że rozmowa z byłym mężem będzie niestety konieczna. Być może dziecko słyszy w domu coś negatywnego o ojcu i z tego wynika jego zachowanie. Warto wytłumaczyć mamie, że ma prawo do swoich emocji w stosunku do byłego męża, ale nie powinna okazywać ich przy dziecku. Stawia to je niepotrzebnie w bardzo stresującej sytuacji.
Maria Rotkiel

Być może jest pani osobą, która w tej trudnej sytuacji daje dziecku poczucie bezpieczeństwa. Dlatego potrzebuje i pragnie ono kontaktu z Panią. Proszę porozmawiać z innymi opiekunami, żeby pod Pani nieobecność, poświęci dziecku więcej uwagi, a nawet czułości – tak, by maluch czuł się bezpiecznie i przyjemne. Najprawdopodobniej robi Pani dla dziecka coś, co jest dla niego szczególnie ważne – warto podzielić się tym z innymi nauczycielami.
Maria Rotkiel

Proszę rozmawiać z dzieckiem dokładnie tak, jak robiła to pani do tej pory. To dobry kierunek. Dziecko doskonale rozumie co się dzieje, a takim zachowaniem chce tylko zwrócić na siebie uwagę. Sugerowałabym skrócić te rozmowy do niezbędnego minimum i jednocześnie wzmacniać jego pozytywne zachowania.
Maria Rotkiel

Dziewczynę złoszczą konkretne sytuacje – przede wszystkim proszę porozmawiać o tym z mamą dziecka. Być może warto pomyśleć o jakiejś zmianie, która pomogłaby dziecku poczuć się bezpieczniej. W rozmowach z dzieckiem proszę starać się nazywać daną sytuację [„wiem, że jesteś zdenerwowana, ale swoim zachowaniem sprawiasz przykrość innym” i przekonywać je, że może inaczej odreagowywać złość.
Maria Rotkiel

Nie możemy nikogo oskarżać nie mając dowodów, więc sugerowałabym nazwać tę sytuację w sposób bezpieczny i wyważony. Niemniej warto powiedzieć rodzicom, że naszym zdaniem, dzieje się coś niepokojącego. Proszę zapytać, czy wiedzą lub domyślają się, co może powodować lęk dziecka. Warto sprowokować rodziców do rozmowy na ten temat. Czasem reagują też w podobny sposób dzieci, które są światkami kłótni rodziców Musimy pamiętać, że budzi to w nich ogromny lęk oraz wywołuje silny stres.
Maria Rotkiel